વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદી બ્રુનેઈ અને સિંગાપોરની ત્રણ દિવસની મુલાકાત બાદ સ્વદેશ પરત ફર્યા છે. તેમની બંને મુલાકાતો ભારતની એક્ટ ઈસ્ટ પોલિસીના દૃષ્ટિકોણથી ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ હતી.
પીએમ મોદીની બ્રુનેઈની મુલાકાતને બંને દેશો વચ્ચેના વેપાર, સાંસ્કૃતિક અને વ્યૂહાત્મક સંબંધોને મજબૂત કરવાના એક મહત્વપૂર્ણ પગલા તરીકે જોવામાં આવી હતી. બ્રુનેઈના સુલતાન હસનલ બોલ્કિયાએ પીએમ મોદીનું ઉષ્માભર્યું સ્વાગત કર્યું હતું. બંને નેતાઓ વચ્ચે વ્યાપક ચર્ચા થઈ હતી, જેમાં આર્થિક સહયોગ, ઉર્જા ક્ષેત્રમાં ભાગીદારી અને સાંસ્કૃતિક આદાનપ્રદાન પર વિશેષ ભાર મૂકવામાં આવ્યો હતો.
ભારત અને બ્રુનેઈ વચ્ચે પ્રતિનિધિમંડળ સ્તરની વાટાઘાટો યોજાઈ હતી, જે દરમિયાન અનેક એમઓયુ પર પણ હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા. તેમાં બંદર સેરી બેગવાન અને ચેન્નાઈ વચ્ચે સીધી ફ્લાઈટ શરૂ કરવા જેવા પગલાંનો સમાવેશ થાય છે. બ્રુનેઈના સુલતાને વિશ્વના સૌથી મોટા મહેલ 'ઈસ્તાના નુરુલ ઈમાન'માં પીએમ મોદીના સન્માનમાં લંચનું પણ આયોજન કર્યું હતું.
PM મોદીએ બ્રુનેઈના વેપારી સમુદાય સાથે પણ વાતચીત કરી, જ્યાં તેમણે બ્રુનેઈની કંપનીઓને 'મેક ઇન ઈન્ડિયા' અને 'ડિજિટલ ઈન્ડિયા' જેવા મહત્વપૂર્ણ કાર્યક્રમો હેઠળ રોકાણ કરવા આમંત્રણ આપ્યું. આ દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે પ્રાદેશિક સુરક્ષા અને આતંકવાદના મુદ્દા પર પણ ચર્ચા થઈ હતી. બંને દેશોએ સાથે મળીને કામ કરવાનું અને આંતરરાષ્ટ્રીય મંચ પર એકબીજાને સમર્થન આપવાનું વચન આપ્યું હતું.
PM મોદીની સિંગાપોર મુલાકાત દરમિયાન શું થયું?
વડાપ્રધાન મોદીની સિંગાપુરની બે દિવસીય મુલાકાત દ્વિપક્ષીય સંબંધોની દૃષ્ટિએ ઘણી મહત્વની હતી. આ સમયગાળા દરમિયાન બંને દેશો વચ્ચે સેમિકન્ડક્ટર સહિત ચાર કરારો પર હસ્તાક્ષર કરવામાં આવ્યા હતા.
ભારત અને સિંગાપોરે સેમિકન્ડક્ટર, ડિજિટલ ટેક્નોલોજી, સ્વાસ્થ્ય અને કૌશલ્ય વિકાસના ક્ષેત્રોમાં મહત્વપૂર્ણ કરારો પર હસ્તાક્ષર કર્યા. કરાર અનુસાર, બંને દેશો સેમિકન્ડક્ટર, ક્લસ્ટર ડેવલપમેન્ટ, સેમિકન્ડક્ટર ડિઝાઇનિંગ અને મેન્યુફેક્ચરિંગ પર ધ્યાન કેન્દ્રિત કરશે.
આ દરમિયાન પીએમ મોદીએ સિંગાપોરના વડાપ્રધાન લોરેન્સ વોંગ સાથે દ્વિપક્ષીય વાતચીત કરી હતી. પીએમ મોદીએ સિંગાપોરની સંસદની પણ મુલાકાત લીધી હતી, જ્યાં તેમનું ભવ્ય સ્વાગત કરવામાં આવ્યું હતું. બંને નેતાઓ પરસ્પર વેપાર અને આર્થિક સંબંધોને વધુ મજબૂત કરવા સંમત થયા હતા.
સિંગાપોરના ઉદ્યોગપતિઓને મોદીની ઓફર!
વડાપ્રધાન મોદીએ સિંગાપોરની મુલાકાત દરમિયાન ગુરુવારે સિંગાપોરના બિઝનેસ લીડર્સ સાથે મુલાકાત કરી હતી. આ દરમિયાન તેમણે સિંગાપોરના ઉદ્યોગપતિઓને ભારત આવવા આમંત્રણ આપ્યું હતું. તેમણે કહ્યું કે ભારતમાં જ્યારે પણ પાનની ચર્ચા થાય છે ત્યારે તે વારાણસી વિના અધૂરી છે. આ દરમિયાન પીએમે કહ્યું કે હું વારાણસીનો સાંસદ છું. જો તમે પાન ખાવાની મજા લેવા માંગતા હોવ તો તમારે વારાણસીમાં ચોક્કસ રોકાણ કરવું જોઈએ.